Cyberprzestrzeń – nowe wyzwania i zagrożenia
Prywatność w sieci, świadome korzystanie z portali społecznościowych, ochrona przed cyberprzestępczością, cyberprzemocą oraz hejtem to główne tematy poruszane podczas konferencji „Cyberprzestrzeń – nowe wyzwania i zagrożenia”. Przedsięwzięcie dedykowane jest uczniom klas mundurowych. W spotkaniu udział wzięli Zdzisław Sipiera, Wojewoda Mazowiecki, młodszy inspektor dr Rafał Kubicki, p.o. Komendanta Stołecznego Policji, inspektor Marek Świszcz, I Zastępca Komendanta Wojewódzkiego Policji w Radomiu oraz Wojciech Kamieniecki, Dyrektor Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej.
Dzisiaj trudno nam sobie wyobrazić dzień bez korzystania z internetu. Codziennie wysyłamy maile, czytamy informacje, dokonujemy płatności. Przez to wszyscy jesteśmy narażeni na cyberataki i zainfekowanie urządzeń złośliwym oprogramowaniem. Najbardziej narażone na niebezpieczeństwo są dzieci i młodzież. Dlatego zwracam się szczególnie do rodziców, aby zadbali o bezpieczne zachowania w sieci – apeluje Zdzisław Sipiera, Wojewoda Mazowiecki.
Cyberbullying (cyberprzemoc), grooming (uwodzenie w sieci), phishing (podszywanie się pod inną osobę lub instytucję), nienawiść czy oszustwa internetowe to wybrane zagrożenia internetowe, na które narażone są dzieci i młodzież. Wydział do Walki z Cyberprzestepczością Komendy Stołecznej Policji podejmuje szereg inicjatyw ukierunkowanych właśnie na zwalczanie oraz zapobieganie takim zagrożeniom. Działania te adresowane są przede wszystkim do młodych ludzi, którzy często nie zdają sobie sprawy z niebezpieczeństw, jakie czyhają na nich w wirtualnym świecie.
Kilkanaście lat temu z cyberprzestępczością mieliśmy do czynienia wyłącznie w powieściach, filmach i grach komputerowych. Dziś spotykamy się z nią niemal codziennie. Wirusy, włamania do sieci firm i instytucji, nielegalne kopiowanie oprogramowania i danych to powszechne przejawy cyberprzestępczości. Problem walki z cyberprzestępczością jest poważnie traktowany przez kierownictwo Policji i coraz więcej środków przeznaczanych jest na ten cel. W Komendzie Stołecznej Policji od dwóch lat funkcjonuje wydział do walki z cyberprzestępczością. Jest najnowocześniejszą i najszybciej rozwijającą się policyjną komórką. Wymaga sporych nakładów, zastosowania najnowszych rozwiązań technicznych, współpracy z operatorami i usługodawcami internetowymi, a od funkcjonariuszy – ciągłego rozwijania umiejętności i zdobywania wiedzy o najnowszych rozwiązaniach teleinformatycznych – mówi mł. insp. dr Rafał Kubicki, Komendant Stołeczny Policji.
Ponad połowa uczniów polskich szkół zetknęła się z przemocą w sieci. Najczęściej sprawcami i ofiarami są koledzy ze szkoły lub klasy. Coraz częściej tradycyjne konflikty rówieśnicze ze szkoły przenoszą się do sieci. Większość ofiar cyberprzemocy przyznaje, że bardzo ciężko to doświadczenie przeżywa. Najczęściej jednak młodzi ludzie nikogo o takich przypadkach nie informują (39 proc.), czasami zwracają się o pomoc do administratorów sieci (20,8 proc.), rodziców (19,4 proc.), kolegów (17,9 proc.), a najrzadziej informują nauczycieli (2,9 proc.).
Młodzi ludzie niejednokrotnie mają wysokie kompetencje techniczne, niezwykle sprawnie korzystają z programów komputerowych i mobilnych aplikacji. Jednak nie zawsze potrafią chronić siebie i własne bezpieczeństwo online: dbać o prywatność, unikać ryzykownych zachowań czy świadomie kształtować swoją internetową tożsamość – mówi Wojcie
ch Kamieniecki, Dyrektor NASK, i dodaje – Wszystkim nam zależy, by internet był przyjazny i bezpieczny. To z jednej strony wyzwanie, ale i obowiązek, który spoczywa na takich instytucjach jak NASK. Staramy się w swoich działaniach wspierać całe środowisko szkolne: dzieci, młodzież, nauczycieli i rodziców.
Obecnie obowiązujące przepisy w Polsce nie przewidują odpowiedzialności karnej za dopuszczenie się cyperprzemocy. Jednak nie oznacza to, że osoba, która to robi jest całkowicie bezkarna. Uporczywe nękanie, utrwalanie wizerunku osoby nagiej, prezentowanie treści pornograficznych, zmuszanie do prostytucji, zniewaga czy zniesławienie, zgodnie z Kodeksem Karnym jest zagrożone karą więzienia. Przeciwdziałanie cyberprzemocy jest obecnie priorytetem większości programów edukacyjnych poświęconych bezpieczeństwu dzieci w sieci. Szereg działań w tym obszarze prowadzi Akademia NASK, udostępniając rodzicom i nauczycielom pomoce i narzędzia edukacyjne o internetowych zagrożeniach. Od lat realizowany jest program Komisji Europejskiej Safer Internet promujący bezpieczne korzystanie z nowych technologii i internetu wśród dzieci i młodzieży. W ramach instytutu funkcjonuje Dyżurnet.pl, punkt kontaktowy, który przyjmuje zgłoszenia dotyczące nielegalnych treści w sieci, przede wszystkim związanych z materiałami przedstawiającymi seksualne wykorzystywanie dzieci.
Przy Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę w ramach działań Polskiego Centrum Programu Safer Internet działa telefon zaufania. Dla dzieci i młodzieży pod numerem 116 111 (dostępna codziennie w godzinach 12-22) oraz infolinia dla rodziców i nauczycieli 800 100 100 (czynna 12-18).
Cyberprzemoc - stosowanie przemocy poprzez: prześladowanie, zastraszanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystaniem internetu i narzędzi elektronicznych takich jak: SMS, e-mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne, portale społecznościowe i inne. Osobę dopuszczającą się takich czynów określa się terminem stalker.
Ewa Filipowicz, Rzecznik Prasowy Wojewody Mazowieckiego