„NARKOTYKI, DOPALACZE – NIE TĘDY DROGA!” - założenia kampanii
Jak wskazują dane policyjne oraz informacje przekazywane przez samą młodzież, dostęp do narkotyków jest problemem i jednocześnie zagrożeniem z tym związanym dla młodych ludzi nie tylko z uwagi na skutki zdrowotne, rodzinne i społeczne. Wszechobecna w środowisku szkolnym opinia o tzw. „nieszkodliwości” tych substancji tworzy negatywny mit, którego efektem jest wzrastające zainteresowanie tego typu środkami, a w konsekwencji zwiększona ilość ludzi uzależnionych, bądź współuzależnionych.
Wzrost liczby młodocianych użytkowników substancji psychoaktywnych jest spowodowany m.in. ciekawością, chęcią naśladowania osób ze swojej grupy rówieśniczej, przeżywaniem problemów takich jak trudności emocjonalne, złe kontakty z kolegami lub rodzicami.
Na to wszystko nakłada się „moda” wśród młodzieży na chęć nowych doświadczeń związanych choćby z narkotykami, dopalaczami. Świat młodzieżowych mediów lansuje styl, który pozwala na „dopingowanie się” tylko po to, by osiągnąć cel, by być „szczęśliwym”, czy też być „na topie”. Niejednokrotnie rodzice czy wychowawcy nie dają młodemu człowiekowi „szans” na rozpoznanie ich problemu bo „nie ma czasu”, nie ma wiedzy, bądź chęci pochylenia się nad symptomami uzależnienia w początkowej fazie „eksperymentowania”.
Tymczasem wiedza młodych ludzi na temat różnego rodzaju środków psychoaktywnych, chociaż znacznie szersza od wiedzy osób dorosłych, przeważnie opiera się na mitach krążących wśród rówieśników. Młodzi ludzie z reguły zdają sobie sprawę z niebezpieczeństw wynikających z zażywania narkotyków, wychodzą jednak z założenia, że potrafią nad tym zapanować. Rozbieżność w spostrzeganiu problemu uzależnień przez młodzież i dorosłych i brak rzetelnej wiedzy, utrudniają dorosłym dyskusję z młodzieżą,a tym samym możliwość oddziaływań wychowawczych. Ponadto coraz więcej młodzieży, ich rodziców i wychowawców potrzebuje profesjonalnej pomocy związanej z problemami wieku dorastania oraz nadużywaniem środków psychoaktywnych.
Z zażywaniem środków odurzających często wiąże się popełnianie czynów zabronionych przez młodzież. Najczęściej popełniane przestępstwa związane z narkomanią nieletnich to posiadanie narkotyków, zakazany wyrób lub obrót przyrządami do nielegalnej produkcji środków odurzających, przemyt narkotyków, nielegalny obrót środkami odurzającymi, nakłanianie do użycia albo udzielania innej osobie środka odurzającego lub substancji psychotropowej. Przestępczość narkotykowa dotyczy przede wszystkim posiadania substancji psychoaktywnych oraz udzielania i dystrybucji w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. W 2015 roku na terenie garnizonu mazowieckiego ujawniono 80 osób nieletnich, którym udowodniono popełnienie 119 czynów karalnych z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, w 2016 roku ujawniono 62 osoby nieletnie, które popełniły 94 czyny karalne, zaś od stycznia do września 2017 roku ujawniono 19 nieletnich, którym udowodniono popełnienie 70 czynów karalnych.
Mając na uwadze ograniczenie lub wyeliminowanie opisanych wcześniej zagrożeń Wydział Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji zs. w Radomiu we współpracy z Kuratorium Oświaty w Warszawie, opracowali założenia działań profilaktycznych ukierunkowanych na zwiększanie wiedzy i świadomości społecznej środowiska szkolnego, w szczególności wśród dzieci i młodzieży w garnizonie mazowieckim. Istotnym elementem tych działań jest prowadzenie aktywnej profilaktyki ukierunkowanej na rozwijanie wśród młodzieży odpowiedzialności nie tylko za siebie, ale i za rówieśników. Jednocześnie jest to odpowiedź na coraz większe zapotrzebowanie szkół na nowoczesną i samorealizującą formę prowadzenia edukacji, z nastawieniem na zagrożenia i przeciwdziałanie im.
Kampania „Narkotyki, dopalacze - nie tędy droga!” ma na celu:
CELE GŁÓWNE:
- zwiększenie poziomu wiedzy nauczycieli i rodziców o zagrożeniach jakie związane są z narkotykami i dopalaczami oraz o instytucjach niosących pomoc,
- kształtowanie świadomości wśród młodzieży szkolnej na temat negatywnego wpływu środków odurzających na człowieka oraz skutkach prawnych z tym związanych,
CELE POŚREDNIE:
- rozpoznanie skali zagrożenia narkomanią wśród młodzieży,
- wzrost bezpieczeństwa dzieci i młodzieży oraz ograniczenie liczby zdarzeń kryminalnych z ich udziałem,
- promocję zdrowego stylu życia.
Kampania dedykowana jest do grona pedagogicznego, rodziców oraz młodzieży. Przeciwstawia się negatywnym zachowaniom i zachęca do większej aktywności instytucje oraz podmioty, które są odpowiedzialne za bezpieczeństwo dzieci i młodzieży.
Przedmiotowy projekt zawiera część szkoleniowo-edukacyjną, w której udział wezmą nauczyciele, pedagodzy, psycholodzy, rodzice oraz uczniowie. Podczas zajęć prowadzonych przy wykorzystaniu narkotykowej walizki edukacyjnej, dorośli zostaną zapoznani z urządzeniami służącymi do kamuflażu, przechowywania środków zastępczych i sposobów dystrybucji środków odurzających, z językiem slangowym oraz procedurami postępowania.
W stosunku do młodzieży organizatorzy pragną wyjść od wiedzy ogólnej rozpoznającej skalę zagrożenia, badającej poziom wiedzy młodzieży (ankieta on-line), poprzez organizację szkolnych debat młodzieżowych oraz interaktywnych działań na terenie szkół (dając szkołom dowolność ich intensywności i rodzaju oddziaływania) w postaci np. konkursów, przeglądów, olimpiad, spotkań filmowych itp.
Koordynacja kampanii: |
-Mazowieckie Kuratorium Oświaty;
- Komenda Wojewódzka Policji zs. w Radomiu.
Realizatorzy kampanii to: |
Poziom wojewódzki:
- Mazowieckie Kuratorium Oświaty;
- Komenda Wojewódzka Policji zs. w Radomiu.
Poziom powiatowy (miejski/gminny):
- Delegatury Kuratorium Oświaty ( Radom, Ostrołęka, Płock, Siedlce, Ciechanów);
- Komendy Miejskie i Powiatowe Policji z terenu garnizonu mazowieckiego.
Współpraca z samorządem lokalnym: |
Organy administracji rządowej i jednostki samorządu terytorialnego mają obowiązek realizacji zadań z zakresu przeciwdziałania narkomanii, do czego obliguje je Ustawa z dn. 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii. Zadania własne gmin w szczególności obejmują: zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od narkomanii, udzielanie rodzinom, w których występuje ten problem, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrona przed przemocą w rodzinie. Do zadań gminy należy również prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie przeciwdziałania narkomanii, w szczególności wśród dzieci i młodzieży. W tym przypadku chodzi o opracowywanie i upowszechnianie materiałów informacyjno-edukacyjnych z zakresu promocji zdrowego stylu życia wolnego od narkotyków czy też współpracę z mediami w zakresie upowszechniania wiedzy na temat narkomanii i związanych z nią problemów.
Ponieważ jednostki samorządu terytorialnego zostały zobowiązane także do zwiększenia zainteresowania problematyką zapobiegania narkomanii poprzez wdrażanie gminnych i wojewódzkich programów przeciwdziałania narkomanii oraz do większej troski o jakość tych programów, w szczególności poprzez prowadzenie działań edukacyjnych (kampanii, konferencji, akcji) obejmujących problematykę narkomanii adresowanych do różnych grup społecznych, dlatego też, są one cennym partnerem do współpracy w zakresie przeciwdziałania zjawisku narkomanii i ograniczania rozpowszechniającej się mody na eksperymentowanie młodych ludzi ze środkami psychoaktywnymi.
Projekt ten stwarza także doskonałą możliwość współpracy placówek oświatowych z instytucjami samorządowymi w celu zahamowania tempa wzrostu popytu na narkotyki. Jest to świetna okazja do tego aby realizatorzy programu mogli pozyskać partnerów, a tym samym uzyskać wsparcie merytoryczne jak i finansowe na przeprowadzenie innowacyjnych działań w tym obszarze.
Sposób realizacji kampanii: |
W ramach kampanii zorganizowane zostaną następujące przedsięwzięcia:
1. Briefing prasowy.
Projekt na terenie województwa mazowieckiego rozpocznie się konferencją prasową, która otwierać będzie cykl spotkań regionalnych w Delegaturach podległych Kuratorium Oświaty w Warszawie - rad pedagogicznych, wywiadówek oraz debat międzyszkolnych i szkolnych w placówkach województwa mazowieckiego. Briefing inaugurujący realizację kampanii „Narkotyki, dopalacze - Nie tędy droga!” odbędzie się w dniu 7 listopada 2017 roku w godzinach 11.00 – 11.15 w Wyższej Szkole Handlowej w Radomiu.
2. Naukowe konferencje regionalne w Delegaturach Kuratorium Oświaty w Ciechanowie, Ostrołęce, Płocku, Radomiu i Siedlcach.
Celem przedmiotowych konferencji jest omówienie tematyki uzależnień od środków psychoaktywnych. Uczestnicy konferencji będą mieli okazję do poszerzenia swojej wiedzy na temat potencjalnych zagrożeń bezpieczeństwa, aspektów prawnych i społecznych, toksykologii, terapii oraz sposobu udzielania pomocy osobom dotkniętym uzależnieniem, by świadomie reagować i przeciwdziałać wszelkim patologiom. Dodatkowo przewidziana jest również prezentacja przyrządów, schowków, atrap narkotyków znajdujących się w edukacyjnej walizce narkotykowej.
3. Rady pedagogiczne w szkołach gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych.
W ciągu całego roku szkolnego 2017/2018 dyrektorzy szkół gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych, w których do chwili obecnej nie odbyły się spotkania z gronem pedagogicznym z wykorzystaniem edukacyjnej walizki narkotykowej winni zorganizować takie spotkanie na terenie swojej placówki. Szkolenie przy udziale narzędzia jakim jest walizka narkotykowa będą realizować funkcjonariusze Policji z KMP/KPP garnizonu mazowieckiego. Celem ustalenia terminu spotkania z funkcjonariuszem Policji tj. profilaktykiem, oficerem prasowym, dzielnicowym (który zaprezentuje edukacyjną walizkę narkotykową, omówi procedury postępowania nauczyciela na wypadek zaistnienia określonych sytuacji w szkole, przepisy prawne oraz wskaże instytucje/placówki niosące pomoc dziecku i rodzinie), dyrektor szkoły lub wyznaczona przez niego osoba, nawiązuje kontakt z właściwym miejscowo Naczelnikiem Wydziału Prewencji KMP/KPP danego powiatu.
4. Wywiadówki szkolne w szkołach gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych.
W ciągu całego roku szkolnego 2017/2018 dyrektorzy szkół gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych, w których do chwili obecnej nie odbyły się spotkania z rodzicami z wykorzystaniem edukacyjnej walizki narkotykowej, powinni zorganizować je na terenie swojej placówki. Szkolenie przy udziale narzędzia jakim jest walizka narkotykowa będą realizować funkcjonariusze Policji z KMP/KPP garnizonu mazowieckiego. Celem ustalenia terminu spotkania funkcjonariusza Policji z rodzicami, by zaprezentował: edukacyjną walizkę narkotykową, omówił procedury postępowania i aspekty prawne, dyrektor szkoły lub osoba przez niego wyznaczona nawiązuje kontakt z właściwym miejscowo Naczelnikiem Wydziału Prewencji KMP/KPP danego powiatu.
5.Międzyszkolne młodzieżowe debaty powiatowe.
Międzyszkolne debaty powiatowe organizowane są jednorazowo na terenie danego powiatu. Biorą w niej udział wytypowani przedstawiciele środowiska uczniowskiego szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Do koordynacji międzyszkolnych debat powiatowych właściwi są Dyrektorzy Delegatur Kuratorium Oświaty w Ciechanowie, Ostrołęce, Płocku, Radomiu i Siedlcach. Koordynacja tego przedsięwzięcia polega m.in. na zbudowaniu harmonogramu i wskazaniu miejsca debat powiatowych, udziału w tych debatach, zaproszeniu gości. Debaty mają na celu integrację środowiska oświatowego – uczniów i nauczycieli z różnych szkół danego powiatu, budowanie koalicji na rzecz przeciwdziałania uzależnieniom, promowanie dobrych praktyk.
6. Szkolne debaty młodzieżowe.
Dyrektorzy szkół gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych w ciągu całego roku szkolnego przeprowadzą jedną szkolną debatę młodzieżową z udziałem przedstawicieli służb/osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo młodzieży tj. pedagoga szkolnego, psychologa szkolnego, funkcjonariusza Policji, przedstawiciela stacji sanitarno-epidemiologicznej, terapeuty, lekarza/pielęgniarki szkolnej, przedstawiciela ośrodka leczenia uzależnień itp. Debata powinna polegać m.in. aktywnej dyskusji specjalistów z uczniami, promowaniu postaw asertywnych, promocji wolnego od nałogów stylu życia oraz wskazaniu konsekwencji niewłaściwych wyborów. Jej ramy czasowe nie powinny przekraczać dwóch godzin lekcyjnych. Moderatorem debaty może być dyrektor szkoły lub osoba wyznaczona przez dyrektora (pedagog/nauczyciel/uczeń). Po przeprowadzonym spotkaniu uczniowie winni otrzymać do wypełnienia ankietę, na której będą mogli wskazać jakie obszary tematyczne są w ich zainteresowaniu i chcieliby, aby dana tematyka poruszona została w kolejnej edycji kampanii bądź w odrębnym działaniu szkoły. Zbiorcze zestawienie zagadnień wskazanych przez uczniów będzie zaprezentowane na konferencji podsumowującej projekt.
7. Ankieta on-line dot. zażywania narkotyków i dopalaczy przez uczniów szkół gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych.
Komenda Wojewódzka Policji zs. w Radomiu wspólnie z Kuratorium Oświaty w Warszawie przygotowała ankietę on-line, dotyczącą zażywania narkotyków i dopalaczy przez uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych (zarówno publicznych jak i niepublicznych).
Przedmiotowa ankieta została przeprowadzona w dniach 09-23.V.2016r., wśród wszystkich uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych podległych Delegaturze Kuratorium Oświaty w Radomiu. Jej wyniki zostały opisane w publikacji jaką KWP zs. w Radomiu przygotowała w ramach radomskiej edycji kampanii „Narkotyki, dopalacze – ulegniesz, przepadniesz!”.
W ramach kampanii „Narkotyki, dopalacze - nie tędy droga!” badania zostaną kontynuowane w pozostałych Delegaturach Kuratorium Oświaty tj. Ciechanowie, Ostrołęce, Płocku i Siedlcach. Wyznaczeni przez dyrektorów nauczyciele (wychowawcy, pedagodzy, psycholodzy lub nauczyciele informatyki) podczas zajęć lekcyjnych otrzymają link aktywacyjny do strony, na której zostanie ona zamieszczona. Po zalogowaniu się na stronę kwp.radom.pl/ankietykwp/, wpisaniu przez nauczyciela loginu i hasła, wyborze powiatu oraz rodzaju szkoły, uczniowie przystąpią do jej wypełnienia. Ankieta składa się z szesnastu pytań i jest anonimowa. Wyniki ankiety z poszczególnych delegatur zostaną przedstawione na konferencji podsumowującej projekt.
8. Interaktywne działania na terenie szkół.
Na terenie placówek oświatowych w ramach kampanii „Narkotyki, dopalacze – nie tędy droga!”, w trakcie roku szkolnego 2017/2018 mogą odbywać się różnego rodzaju przedsięwzięcia tj. konkursy (plastyczne, graficzne, filmowe, literackie, muzyczne itp.), festyny, pikniki, spektakle teatralne lub filmowe, które wpisują się w tematykę powyższej kampanii, a jednocześnie angażują młodych ludzi w profilaktykę oraz wskazują im jednocześnie możliwości spędzania wolnego czasu.
Przedmiotowe inicjatywy realizowane będą na terenie szkół w dowolnym terminie w ciągu całego roku szkolnego 2017/2018, za organizację działań odpowiadać będzie dyrektor szkoły lub osoba wyznaczona przez niego. Do projektu będzie można włączać przedstawicieli instytucji biorących udział w kampanii. Szkoła ma dowolność intensywności działań oraz wyboru rodzaju i form oddziaływania wobec społeczności szkolnej.
Oprac. podkom. Irmina Małek – Przepiórka, podinsp. A. Pawlińska z Wydziału Prewencji KWP zs. w Radomiu.